Iedereen online.....

Minister Van Quickenborne hoopt met Start2Surf@home honderdduizend extra burgers online te krijgen. De minister is vaag omtrent de bedoeling van het initiatief. Hij weet te vertellen dat eind 2008 slechts 64 procent van de Belgen online was, daar waar dat cijfer in heel wat Europese landen hoger ligt. Maar welke doelstelling heeft het online brengen van de mensen? Ik hoop dat de minister weet dat een groot deel van de surfers zich ledig houdt met het online bekijken van borsten en flamoezen. Heeft de minister die doelgroep voor ogen? Zegt het online zijn iets over het welzijn van de bevolking? Of betreft louter een cijfer waarmee de ministers hun respectievelijke buitenlandse collega's kunnen taxeren? Een soort vendelzwaaien waar excellenties mee kunnen pronken, maar waar de bevolking er verder niets aan heeft.

Zijn initiatief mangelt op verschillende fronten. Ten eerste gaat hij uit van de veronderstelling dat de prijs van een computer de drempel is om meer mensen tot het internet te bewegen. Ik betwijfel dat sterk. In de Oxfam-wereldwinkels of in de kringloopwinkels worden recyclagecomputers aangeboden voor een prijs variërend van twintig tot tweehonderd euro. Een aantal OCMW's is zelfs bereid om in die aanschaf tussen te komen. Deze computers voldoen uitstekend om te surfen en te e-mailen. Tweehonderd euro is nog altijd een pak minder dan de goedkoopste pc, een nettop van 422 euro (349 euro na belastingsaftrek) uit het Start2Surf@home. Ten tweede gaat de minister er van uit dat het privébezit van een computer een noodzakelijke voorwaarde is om toegang tot het internet te krijgen. Een overheid zou meer en beter kunnen investeren in openbare internet-kiosken, de internetfaciliteiten in bibliotheken en andere openbare gebouwen uitbreiden, enz...


Het initiatief focusseert zich hoofdzakelijk op de hardware en gaat volledig voorbij aan bewustvorming van de mensen. Het feit dat de minister niet uitlegt waarom hij meer mensen online wil krijgen, is al een aanwijzing op zich dat hij de bewustmaking uit het oog heeft verloren. De grootste drempel voor de “achterblijvers” heeft weinig met de prijs van een computer te maken dan wel de onbekendheid van het medium en het gebrek aan noodzaak een computer te hebben (wat brengt mij dat? Welk voordeel heb ik er bij om online te zijn?). Het is juist hier dat de minister zou werk dienen te leveren door het helpen ondersteunen van de online-diensten van de overheid (justitie incluis). Als de burger met uitstekende online-diensten, kortom een algemeen, goed functionerend e-government te maken krijgt, dan zal dat automatisch het online gaan van de burgers gaan stimuleren en dus bevorderen.

Daarnaast zou de minister proactief kunnen werken door met de belastinggelden, die nu aan Start2Surf@home verspilt worden, internet-scholing, -infoavonden en dergelijke meer voor de specifieke doelgroepen op te zetten. Eenmaal de mensen de voordelen van het online zijn gaan inzien, dan zal de drempel om dat te doen automatisch lager worden. In het project Start2Surf@home dient men éérst een computer aan te schaffen vooraleer men een opleiding kan krijgen. Dat lijkt de wereld op zijn kop. Leidt eerst de mensen op, leer de mensen wat een computer is, toon de mogelijkheden. Vanuit hun eigen behoeften kan men dan zelf beslissen welke configuratie hun past en kunnen ze dan zelf beslissen als zo iets dergelijks willen aanschaffen. Bovendien kan de opleiding, zoals die in Start2Surf@home vaag uitgeschreven staat, zich tot minimaal 4 lesuren beperken. Het is mij een raadsel hoe men een internetter-in-spé in minimaal 4 lesuren kan opleiden. Het feit dat het accent op het verkopen van hardware en dito software ligt, het feit van de vaagheid van de omschrijving van de opleiding doet vermoeden dat de aanbieders vanuit hun louter zakelijke overwegingen de opleiding niet au sérieux zullen nemen. En is het niet juist bedoelde doelgroep die een gedegen opleiding en begeleiding zal nodig hebben?


Het is bovendien vreemd dat een liberale excellentie de vrije markt gaat verstoren met het toekennen van belastingsvoordelen (terugbetaling van de btw) voor een aantal specifieke computerconfiguraties. Kopen we straks enkel nog pc's uit het gamma van Start2Surf@home? Of wordt binnenkort een algemene terugbetaling van de btw op computers ingevoerd? Waarom krijgt de ene pc een belastingvoordeel en de andere niet? Die terugbetaling van de btw heeft trouwens een ranzig kantje. Het is bekend dat pc-dealers geen zin hebben om vrije software op hun toestellen aan te bieden. Voor iets dat gratis bekomen kan worden, kan vanzelfsprekend geen verkoopprijs gevraagd worden en kan derhalve geen winst gemaakt worden. Vanuit deze ingesteldheid zal men natuurlijk proberen commerciële software aan te bieden. Door juist een belastingsvoordeel in te voeren wordt de drempel om commerciële software aan te schaffen verlaagd en wordt de beginnende internetter afhankelijk van deze software gemaakt. Men zou omgekeerd kunnen stellen dat de drempel om open source-software te gebruiken met ons belastinggeld wordt verhoogd. Indien de drempel de prijs van de computer zou zijn (hetgeen in de wettekst althans beweerd wordt), dan was het logischer geweest om de verplichting van het gebruik van gratis open source in het pakket te stipuleren. Op dergelijke manier krijgt de klant de beste hardware voor zijn toch al schaarse geld.

Het zou goed zijn mocht de excellentie de burger komen uitleggen, hoe een klant na een opleiding van amper 4 uren, met zijn beheerssysteem, browser, email-client, het anti-virus programma, het anti-spam programma, het anti-spyware programma, het anti-phishing programma en een persoonlijke firewall vanop zijn BE toetsenbord (Qwerty-toetsenborden worden niet gewenst?) zal kunnen werken. De minister vergeet dat de zwakste schakel in een veiligheidssysteem nog altijd de mens is. Opleiding is effectiever in het vermijden van pc-besmettingen dan de installatie van een batterij onbekende programma's. Start2Surf@home wil zogezegd meer burgers online krijgen. Ik vrees dat dit project vooral commerciële belangen zal dienen.