Elke dag een nieuwe rel. Patrick Janssens en Karel Vinck vochten al een kleine correspondentieoorlog uit, Annick De Ridder (Open Vld) schoffeerde de burgemeester op ATV, Kathleen Van Brempt en Bart De Wever zaten een half uur lang vilein te wezen in Phara; Ludo Van Campenhout maakt zijn NEEN-stem tegen de Lange Wapper openbaar. Dat komt nooit meer goed, denkt een weldenkend mens dan. Nu zijn er in de politiek nog allianties gemaakt tussen gezworen vijanden, maar in Antwerpen wordt het slagveld stilaan wel heel erg onoverzichtelijk. Het regent gemene tackles. Iedereen is al een keertje Witsel geweest, iedereen al een keertje Wasilewski.De wedstrijd is zo gemeen omdat de inzet zo ontzettend hoog is. Er wordt gestreden tegen of voor de brug, maar er wordt ook gestreden om Antwerpen. De allianties die de voorbije dagen, weken en maanden gesmeed werden, overstijgen de Lange Wapper. Ze leggen de krachtverhoudingen vast voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2012. Voor- en tegenstanders van de Lange Wapper zullen grofweg de twee kampen vormen die elkaar binnen drie jaar bekampen om de burgemeesterssjerp. Links tegen rechts, met hier en daar een eenzame overloper. Een evolutie die al 's avonds laat op 8 oktober 2006, de dag van de gemeenteraadsverkiezingen, in gang werd gezet.
Burgemeester Janssens vernederde zijn coalitiepartners. Uitdagers Ludo Van Campenhout (Open Vld) en Philip Heylen (CD&V) droomden de weken voordien stiekem van de burgemeesterssjerp. Antwerpen had al sinds mensenheugnis een socialistische burgemeester, tijd voor verandering. Liep dat even mis. Beide heren reikten electoraal nog niet tot aan de enkels van Janssens en zijn sp.a. Als rechts een nieuwe rammeling in 2006 wilde voorkomen, moest het front vormen tegen de machtige socialisten. En als links dat front wilde weerstaan, moest het op zijn beurt front vormen. Twee grote blokken dus. Patrick Janssens versus Bart De Wever, de twee gedoodverfde kandidaat-burgemeesters. Al zal Philip Dewinter zichzelf die titel ongetwijfeld ook aanmeten. Voor de zoveelste keer, niemand die de tel nog bijhoudt.
Links tegen rechts, dat de beste moge winnen. Klinkt logisch. Logischer dan het in de praktijk is. Voor Janssens wordt het niet eenvoudig om iedereen ter linkerzijde aan zijn kant te scharen. Groen! en sp.a botsten de voorbije jaren in verschillende ideologische discussies: over de hoofddoeken, over de huis-aan-huiscontroles, over een straatverbod... Maar als Groen! een nieuwe voorzitter krijgt, liggen er mogelijkheden. Mieke Vogels was altijd de grootste tegenstander van een progressief kartel in Antwerpen. Als zij van het eerste plan verdwijnt, wat nog zeer af te wachten valt, komt die samenwerking al een stap dichterbij.
Janssens zal net als 2006 azen op verruimingskandidaten, politieke neofieten die de sp.a kunnen versterken. En nu Ludo Van Campenhout met zijn verzet tegen de Lange Wapper zijn doodsvonnis heeft getekend bij Open Vld dient zich de kans op een absolute toptransfer aan. Al blijft Van Campenhout een liberaal in hart en nieren, en zit niemand bij sp.a te wachten op zijn entourage.
Het zal er voor Janssens ook op aankomen om niet zoveel nieuwe kandidaten te ronselen dat zijn eigen partijgenoten in opstand komen. Aan de andere kant van het spectrum ligt een eenheidsfront nog moeilijker. Als Open Vld en CD&V zich unaniem achter kopman De Wever scharen, geven ze toe dat hun eigen partijen in Antwerpen niet op kunnen tegen de sp.a. Als ze eerlijk zijn, moeten ze ook toegeven dat ze dat inderdaad niet kunnen. En als ze slim zijn, beseffen ze dat hun enige kans om de socialistische hegemonie te doorbreken een rechts front is.
Dat Open Vld er in Antwerpen niet goed voor staat, is een kanjer van een understatement. In 2000 misten de liberalen op een haar na de burgemeesterssjerp. Drie jaar later, na de Visa-affaire, mochten ze opnieuw even hopen op een blauwe burgemeester. Maar noch de kandidaat van Antwerpen, Leo Delwaide, noch de kandidaat van Brussel, Hugo Coveliers, konden tegen Janssens op. Coveliers burgemeester van Antwerpen, stel u voor. Zes jaar en een verkiezingsopdoffer later is het burgemeesterschap een verre droom.
CD&V kan nauwelijks betere papieren voorleggen. Philip Heylen heeft drie jaar geleden uitvoerig bewezen dat hij te licht weegt om het christendemocratische gewicht op zijn schouders te torsen. Ook al wil hij dat héél erg graag. Marc Van Peel heeft die ambitie zelfs niet. Hij voelt zich als een vis in het water als havenschepen en wil dat graag nog eens zes jaar blijven. Als Van Peel zijn karretje moet aanhaken bij De Wever om op post te kunnen blijven, zal hij dat zonder aarzelen doen.
Als het rechtse eenheidsfront er toch van komt, stelt het al zijn hoop in Bart De Wever. Dat is gevaarlijk. Drie jaar is een politieke eeuwigheid. De Wever heeft de wind nu in de zeilen. De chou van iedereen dat in Vlaanderen ook maar een beetje Vlaamsgezind is of conservatief denkt. Alles wat hij aanraakt, verandert in goud. Maar dat kan veranderen. Het is bijvoorbeeld een Steve Stevaert overkomen. Plots sluiten zijn standpunten niet meer naadloos aan op de onderstroom van de samenleving. Plots past die onderkoelde stijl niet meer netjes in de tijdgeest. Plots slaat die cynische, bijtende humor niet meer aan.
In tegenstelling tot Janssens kan De Wever ook niet alle remmen losgooien in Antwerpen. Hun beider partijen maken deel uit van de Vlaamse regering, maar dat is voor Janssens niet echt een bezwaar. Hij heeft de voorbije jaren al uitvoerig bewezen dat Antwerpen in zijn persoonlijke rangorde voor de partij komt. Vér voor de partij. Als de sp.a nu plots tegen de Lange Wapper is, komt dat doordat ze Janssens volgt. Niet andersom. Janssens durft van de Lange Wapper gerust een strijd tussen Antwerpen en Brussel maken. Electoraal verstandig, maar ook risicovol. Antwerpen heeft Brussel nodig. De komende drie jaar, maar ook na 2012. De Wever kan Brussel niet tot vijand bombarderen. Hij is in de eerste plaats partijvoorzitter. Voor hem komen de N-VA en Brussel noodgedwongen voor Antwerpen, niets aan te doen.
De Wever blijft voor de galerij ontkennen dat hij nu al aan 2012 denkt, laat staan dat hij burgemeestersambities koestert. Maar hij beseft ook wel dat na hem de grote leegte gaapt op de rechterflank. En, niet te onderschatten, De Wever begint zich stilaan dood te ergeren aan Janssens. En bij uitbreiding aan zowat de voltallige Antwerpse sp.a.
Nu is de frustratie tegenover de burgemeester en de zijnen best begrijpelijk. Een politieke bocht nemen, tot daaraan toe. Het kan politici ook sieren als ze terug durven komen op foute beslissingen. Maar bij de sp.a doen ze het wel heel erg schaamteloos. Alsof de voorbije tien jaar nooit bestaan hebben. Ja, Janssens heeft in 2005 even geopperd om toch maar een tunnel te bouwen in plaats van een brug. Maar de jaren nadien heeft hij elke oppositie tegen de Lange Wapper meteen de kop ingedrukt. Wie twijfels had, was een vervelende zeikerd.
En Kathleen Van Brempt zat als mobiliteitsminister jarenlang op de allereerste rij, maar het begon haar pas helemaal op het einde van de legislatuur te dagen dat het dossier van de Oosterweelverbinding rot is. Niet bepaald een opmerkzame ontdekker. Maar als je een bocht neemt, kun je het maar beter met overtuiging doen, moeten de socialisten gedacht hebben. Met gierende banden, volle petrol.
De inzet van het Oosterweelreferendum binnen twee weken valt nauwelijks te onderschatten. Onder de Lange Wapper tekenen zich de contouren af van een verbeten strijd om het stadhuis. Het is hoogst twijfelachtig of daar ooit nog de abnormale, haast onnatuurlijke rust van de voorbije drie jaar terugkeert.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten