woensdag 20 januari 2010

Erfgoed bewaren of platte commercie?...



Enkele legislaturen geleden, voor onderlijfje Janssens de keizer van Antwerpen werd, heeft Bob Cools, de toenmalige burgervader, het Centraal Station van de afbraak gered.

Nu is het de bedoeling van het huidige stadsbestuur om het Steen, recent nog Nationaal Scheepvaartmuseum, met een privé partner om te toveren tot een soort sprookjeskasteel of veredeld Plopsaland.

Het voormalig museum zal worden leeggehaald, zoals al eerder met het etnografisch museum en het volkskundemuseum gebeurde (straks worden beide panden verkocht) om het MAS (Museum aan de Stroom) te voeden. Dit museum moet, naar een mooi plan van ex-schepen voor Cultuur, Eric Anthonis, de geschiedenis van Antwerpen traceren en dat kon met stukken uit de bestaande musea.

Maar enkele voorwerpen afstaan of hele musea leeghalen maakt wel een verschil. Bovendien heeft Dora Janssen (weduwe van de stichter van Janssen Farmaceutica) beslist om ook haar collectie etnografische kunst aan Antwerpen toe te wijzen en die moet dan ook in het MAS een onderkomen vinden en daar boven op wordt er ook een deel van de verzameling van het Museum voor Schone Kunsten verwacht omdat verbouwingswerken daar tijdelijke en gedeeltelijke verhuizing noodzakelijk maken moet dat allemaal onder één dak gestouwd worden.

Het historische Hessenhuis is ontmanteld als centrum voor jonge beeldende kunst en wordt nu uitgerust als depot voor alle objecten die geen plaats vinden in het MAS. Met andere woorden : men ontneemt het publiek de kans om vele museumstukken te bewonderen in hun eigen kader.

Een ander eikel punt is de manier waarop men in Antwerpen omgaat met voormalige historische gebouwen. Het magisch begrip is de publieke/private samenwerking, een schaamlap om geld te genereren en zelf geen oplossing te zoeken voor een nieuwe bestemming van diverse publieke locaties. Wat betekent dat een aantal, vaak historisch waardevolle gebouwen tegen bepaalde voorwaarden overgedragen worden aan de privé sector zodat er een win/win operatie zou ontstaan.

Zo werd de Stadsfeestzaal op dat stramien gerestaureerd, er kwamen appartementen en handelszaken in maar het centrum van de zaal werd op een kitscherige manier vrijwel geheel ingenomen door een horecazaak, waardoor het essentiële ruimtelijk en architecturaal belangrijk gevoel van de zaal teniet werd gedaan en dat gebeurde zonder inspraak. De voormalige Handelsbeurs zal eveneens een horecazaak worden, net zoals de aanpalende Schippersbeurs. Het nabijgelegen Hotel van de Werve, een mooie patriciërswoning, wordt straks een vijfsterrenhotel.

Schepen van Campenhout (Openbare Werken, Open VLD) droomt er van om aan de onderpui van het Stadhuis winkels te installeren en zo kunnen we nog verder gaan.

Een ander navrant voorbeeld is het voormalig Koninklijk Paleis aan de Meir, eigendom van de Vlaamse Gemeenschap en met grote inzet gerestaureerd. Dat krijgt op de benedenverdieping, enerzijds een horecazaak en anderzijds een pralinewinkel. De bovenverdieping kan men bezoeken, op aanvraag en mits begeleiding van een gids.

Hoe komt het toch dat men niet creatiever weet om te gaan met ons cultureel erfgoed. Waarom heeft men er bijvoorbeeld nooit aan gedacht om het bloeiende Zilvercentrum, dat nu in het perifere Deurne in het nep Sterckshof huist, over te brengen naar het Koninklijk Paleis, uitgelezen locatie voor de letterlijk schitterende tentoonstellingen die er de jongste jaren te zien waren. Dat museum, eigendom van de provincie wordt eerlang gesloten voor een tweede aanpassing. Men kan dààr een horecazaak inrichten.

Inventiever denken over herbestemming van historische gebouwen is aan de orde, zowel voor de culturele als de politieke sector. Beiden hebben financieel en intellectueel de voorbije jaren geïnvesteerd om geschiedkundig belangrijke relicten te be- en vrijwaren, te restaureren en te behoeden voor verval. Prijzenswaardig maar mag ook de fantasie voor verder ge- of herbruik open bloeien.

Mag alstublieft het respect het halen boven het mercantiele....

Geen opmerkingen:

Een reactie posten